در این نشست آقایان پرفسور رضا سیمبر استاد روابط بین الملل دانشگاه گیلان و دکتر اردشیر پشنگ پژوهشگر مسائل خاورمیانه راجع به موضوع نشست و مسائل پیرامون آن به گفت و گو پرداختند.

نشست «تأثیر انتخابات پارلمانی عراق بر آینده روابط تهران_بغداد» روز سه شنبه 11 ابان ماه 1400 بر بستر اسکای روم توسط انجمن علمی دانشجویی علوم سیاسی دانشگاه رازی برگزار شد.

در این نشست آقایان پرفسور رضا سیمبر استاد روابط بین الملل دانشگاه گیلان و دکتر اردشیر پشنگ پژوهشگر مسائل خاورمیانه راجع به موضوع نشست و مسائل پیرامون آن به گفت و گو پرداختند.

پرفسور رضا سیمبر:
ما در مباحث عراق باید توجه داشته باشیم که دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران اولآ آمیخته است با سپهر دوستی های مشترک و تاریخ مشترک که بنده اسمش را میگزارم تحت این عنوان که سرنوشت مشترکی رو با عراق و مردم آن و حتی حکومت آن در طول تاریخ داشته ایم. تاریخ 2500 ساله ای رو ما همواره در فراز و نشیب های مختلف یک ملت بودیم، یک تاریخ داشتیم و اکنون در نظام وستفالی فعلی و نظام ملت کشور های فعلی ما مرز های مشترک را داریم و اشتراکات زیاد قومی،نژادی، دینی و... که هنوز به نظر بنده می‌توان گفت یک ملت و اشتراکات فرهنگی که مارا به یکدیگر نزدیک می‌کند.
دنیای وستفالی و دنیای مرز های دنیای حاکمیت های ملی هست و هر کشوری با توجه به جمعیت و سرزمین و حاکمیت خودش نگاه های خاص خودش رو به منافع ملی و سیاست های خارجی دارد.
و این طبیعی هست که ما در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران این موضوع رو مد نظر داشته باشیم.
این اشتراکات به گونه ای هست که ما در عراق فامیل ها و دوستانی داریم که از لحاظ جغرافیایی بسیار بسیار زیاد است و هویت های مختلفی دارد.
این تاریخ مشترک تاثیر زیادی می‌گذارد اما ما در تاریخ معاصر متأسفانه به طور اجتناب ناپذیری شاید دچار برخورد هایی شدیم که آخرینش هشت سال جنگی بود که بر ملت ما تحمیل شد که متأسفانه خیلی از ذهنیت ها و انگاره های ذهنی رو به وجود آورد که شاید هنوز هم آثارش وجود دارد.
عراق برای ما اکنون شاید اولین بازار اقتصادی مطرح از منطقه باشد، منطقه ای که منطقۀ آتش و دود هست منطقۀ خاورمیانه منطقه ای که با برخورد های مختلف در آن ما مواجه هستیم که متأسفانه به نظر می‌رسد که اگر نیم نگاهی به نظریۀ توطعه هم داشته باشیم دشمنانی همیشه دوست داشتن و دوست دارند که طوایف و گروه های مختلفی رو به جان هم بیندازند و از لا به لای این اختلافات بتوانند سوداگری کنند و منافع خودشان را به دست بیاورند. ولی فکر می‌کنم که در (ترک تو دیپلماسی) یا دیپلماسی خط دوم به بسیاری از مردم ایران و عراق این تصور را دارند که خصم و دشمن هروقت هم بیاد مارا نشانه بگیرد نهایتاً این اختلافات که از خود اعراب شنیده اند که می‌گفت وقتی که چاقو هارا بر گردن های ما بگذارند از ما نمی‌پرسند که شما امتناع مذهبی شما چه هست
ما بایستی مدنظر داشته باشیم و با این مشترکات جلو برویم که مسلماً اندیشه ی وستفالی و کشور ها امروزه به عنوان یکی از تمایزات اصلی ما بین ما و اعرابی ها محصوب می‌شود که این مشترکات بسیار زیاد است که شاید نزدیک ترین کشور در منطقه به مردم و دولت عراق باشیم....
دکتر اردشیر پشنگ
۱۹۲۰ عراق تحت قیمومیت بریتانیا در آمد تا ۱۹۳۲ که مستقل شد ما می توانیم به طور کلی سه دوره را در روابط بین ایران و عراق مجزا کنیم؛عصر پادشاهی ها که از ۱۹۲۰ تا ۱۹۵۸ هستش و عصر جمهوری‌های برآمده از کودتا در عراق که از ۱۹۵۸ تا ۲۰۰۳ ادامه پیدا کرد و عصر عراق فدرال عراق جدید که از ۲۰۰۳ این طرف هستش که در داخل هر یک از این عصر ها هم میشه دوره های مختلف را از هم مجزا کرد و همان طور که می دانید هر دو کشور ۱۶۰۹ کیلومتر مرز مشترک دارند که همیشه طی ۱۰۰ سال گذشته روابط دو طرفین برای یکدیگر مهم بوده است.
مشکلاتی را نیز با هم داشتند که طولانی ترین جنگ قرن بیستم را داشتند که تنش های مرزی یکدیگر داشتند امروزه نیز از سال ۲۰۰۳ به این طرف که رژیم بعثی سقوط کرده روابط دو طرف بسیار فرق کرده است و طرفین در قامت دو دوست بعضاً دو متحد ظرفیت روابط استراتژیک را نیز دارند مطرح می‌شوند.
اندازه رسیاسی چقدر میشه گفت که از سال ۲۰۰۳ ایران یکی از قدرت‌های اصلی و پر نفوذ در عراق شد و حول و حوش ۲۰۰۹ استراتژی جدید آمریکا که در کلیت خاورمیانه آغاز شد از دوران باراک اوباما و استراتژی خروج از خاورمیانه و خروج از عراق که ایران هم تقریبا میشه گفت که از 2011 به این ور یکی از اصلی‌ترین قدرت های با نفوذ در عراق تبدیل شد.
رقابت های شدیدی بین عربستان سعودی و ایران و تاحدودی ترکیه در عراق شکل گرفت نیابتی در منطقه شکل گرفته است نکته بعدی اینکه از نظر سیاسی ایران حامی اصلی گروه‌های شیعه در عراق شد شیعیانی که بین ۶۰ تا ۶۵ درصد اکثریت جمعیتی را دارند در عراق در بین گروه های شیعه در سالهای اخیر ایران سعی کرده جریان های خاص تری را که از آن در ایران جریان‌های مقاومتی مشهوری که مثل هشت شعبی و غیره یاد میشه حمایت کند
روابط اقتصادی ایران و عراق نسبت به سایر متحدانش خیلی بالاست کاری که ۱۲ میلیارد دلار درآمد از سال گذشته اش بوده است چه میشه از ۶ و ۷ ت دهم آن از اقلیم کردستان عراق بوده است که مابقی که حول حوش چرا ۵ درصد بوده است با دولت مرکزی عراق این معاملات صورت گرفته.
از نظر فرهنگی هم به دلیل وجود امامان که باعث شده روابط فرهنگی ممتازی را داشته باشد که در راهپیمایی های اربعین نیز شاهد آن هستیم که ایران در این زمینه سرمایه گذاری های زیادی کرده است.
بعد از این که آمریکا به افغانستان و سپس به عراق حمله کرد گفته می‌شد که تهران هدف سوم آمریکایی‌هاست البته هدف دوم نیز می‌توانست باشد که عراق شد.
سر همین موضوع حمله و غیره نه تنها ایران بلکه کشورهای دیگر و خیلی قدرت های دیگر بعد از اینکه طرح خاورمیانه بزرگ در دوران جرج بوش مطرح شد به حوزه دانشگاهی...

آخرین اخبار